ICD-10
Obowiązująca w Polsce od 1997 roku 10. wersja Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób
i Problemów Zdrowotnych Światowej Organizacji Zdrowia
Uzależnienie rozpoznajemy w przypadku wystąpienia co najmniej trzech z następujących objawów w ciągu ostatniego roku:
Silne pragnienie lub subiektywne poczucie przymusu picia ("głód alkoholowy")
Upośledzona zdolność kontrolowania zachowań związanych z piciem (trudności w unikaniu rozpoczęcia picia, trudności w zakończeniu picia do wcześniej założonego poziomu, nieskuteczność wysiłków zmierzających do zmniejszenia lub kontrolowania picia).
Fizjologiczne objawy stanu odstawienia, pojawiającego się, gdy picie alkoholu jest ograniczane lub przerywane (drżenie mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, nudności, wymioty, biegunki, bezsenność, rozszerzenie źrenic, wysuszenie śluzówek, wzmożona potliwość, dreszcze, zaburzenia snu, niepokój, drażliwość, lęki, padaczka alkoholowa, omamy wzrokowe lub słuchowe, majaczenie drżenne "delirium tremens") albo używanie alkoholu lub pokrewnie działającej substancji (np.leków) w celu złagodzenia ww. objawów, uwolnienia się od nich lub uniknięcia ich.
Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu (ta sama dawka alkoholu nie przynosi oczekiwanego efektu), potrzeba spożycia większych dawek dla wywołania oczekiwanego efektu.
Postępujące zaniedbywanie alternatywnych do picia przyjemności lub zainteresowań na rzecz picia alkoholu lub uwalniania się od następstw jego działania.
Picie alkoholu pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych),
o których wiadomo, że mają związek z piciem alkoholu.
********************************************************************************
MAST
(Michigan Alcoholism Screning Test)
Czy kiedy rozmawiasz z ludźmi, mówisz, że pijesz mniej niż naprawdę?
Czy po kilku porcjach alkoholu czasami opuszczasz posiłek, bo nie czujesz się głodny?
Czy kilka porcji alkoholu pozwala Ci zapanować nad drżeniem?
Czy alkohol utrudnia Ci czasami zapamiętywanie wydarzeń?
Czy czasami pijesz, aby odprężyć się lub uspokoić nerwy?
Czy kiedykolwiek piłaś/eś, aby oderwać się od problemów?
Czy kiedykolwiek piłaś/eś więcej niż zazwyczaj w obliczu straty życiowej, np. śmierci kogoś bliskiego, rozwodu, utraty pracy?
Czy lekarz lub pielęgniarka wyrazili kiedykolwiek zaniepokojenie ilością wypijanego przez Ciebie alkoholu?
Czy kiedykolwiek ustalałaś/eś własne zasady, aby poradzić sobie z piciem?
Czy kiedy czujesz się samotna/y, picie alkoholu Ci pomaga?
Uzyskanie 2 lub więcej odpowiedzi TAK wskazuje na uzależnienie.
RAPS 4
(Rapid Alcohol Problem Screning)
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy miałaś/eś poczucie winy lub wstyd po wypiciu alkoholu?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy ktokolwiek mówił Ci o rzeczach, które mówiłaś/eś lub robiłaś/eś w czasie picia, a których nie pamiętałaś/eś?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy zdarzyło Ci się z powodu picia nie zrobić tego, czego normalnie by od Ciebie oczekiwano?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy zdarzyło Ci się wypić alkohol rano?
W teście przesiewowym RAPS 4 o uzależnieniu od alkoholu świadczy twierdząca odpowiedź na co najmniej jedno z pytań.
********************************************************************************
CAGE
Czy zdarzało się, że odczuwałaś/eś konieczność ograniczenia picia?
Czy zdarzało się, że inni ludzie denerwowali Cię uwagami o Twoim piciu?
Czy zdarzało się, że odczuwałaś/eś wyrzuty sumienia lub wstyd z powodu picia?
Czy zdarzało się, że pierwszą rzeczą po przebudzeniu było dla Ciebie wypicie alkoholu
dla uspokojenia lub "postawienia na nogi"?
Dwie twierdzące odpowiedzi świadczą o uzależnieniu.
********************************************************************************
CIDI
(Composit International Diagnostic Interview)
Międzynarodowy Wieloaspektowy Wywiad Diagnostyczny Światowej Organizacji Zdrowia
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy zdarzyło się aby picie lub stan "kaca"miał wpływ na Pani/Pana aktywność w szkole, w pracy lub w domu?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy był Pan/Pani pod wpływem alkoholu w sytuacji, w której można doznać uszkodzeń ciała – takiej jak prowadzenie pojazdu lub łodzi , posługiwanie się nożem lub inną bronią, obsługiwanie jakiejś maszyny?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy doświadczał Pan/Pani emocjonalnych lub psychologicznych problemów wynikających z picia alkoholu – takich jak: uczucie braku zainteresowania, uczucie depresji, podejrzliwości w stosunku do innych ludzi, paranoi, czy posiadania dziwnych pomysłów?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy odczuwał Pan/Pani tak silne pragnienie lub potrzebę picia, że nie mógł się od niego powstrzymać?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przez okres jednego miesiąca lub dłużej poświęcał Pan/Pani dużo czasu na picie lub przezwyciężanie jego skutków?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy pił Pan/Pani więcej lub dłużej niż zaplanował?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy zdarzyło się, aby musiał Pan/Pani wypić dużo więcej
po to, aby osiągnąć zamierzony skutek?
Pozytywną diagnozą jest twierdząca odpowiedź na co najmniej 4 pytania.
TEST BALTIMORSKI
(test powstał w szpitalu Johns Hopkins University w Baltimore, Maryland, USA)
Czy miałeś problemy w pracy z powodu picia alkoholu?
Czy Twoje picie wpływało niekorzystnie na życie domowe?
Czy pijesz dlatego, że jesteś nieśmiały wobec innych?
Czy picie wpłynęło na pogorszenieTwojej opinii w oczach otoczenia?
Czy miałeś kiedykolwiek wyrzuty sumienia, wstyd lub poczucie winy z powodu picia?
Czy miałeś kiedykolwiek kłopoty finansowe na skutek picia?
Czy picie alkoholu jest powodem zmartwień Twojej rodziny?
Czy pijąc alkohol stałeś się mniej ambitny?
Czy odczuwasz potrzebę picia alkoholu o określonej porze dnia lub nocy?
Czy jest Ci obojętne, z kim pijesz?
Czy po nadużyciu alkoholu odczuwasz potrzebę wypicia nazajutrz?
Czy zauważyłeś, że na skutek picia alkoholu zmniejszyła się Twoja sprawność fizyczna bądź umysłowa?
Czy picie wpływa negatywnie na szkołę, pracę, kontakty z ludźmi?
Czy z powodu picia alkoholu masz problemy ze snem?
Czy pijesz alkohol, aby uciec od kłopotów?
Czy zdarza się, że pijesz samotnie?
Czy pijąc alkohol alkohol tracisz pamięć i nie wiesz, gdzie byłeś i co robiłeś?
Czy pijesz, aby wzmocnić pewność siebie?
Czy przebywałeś kiedykolwiek w komisariacie policji bądź w więzieniu z powodu zdarzeń mających związek z piciem alkoholu?
Czy trafiłeś kiedykolwiek do izby wytrzeźwień?
Czy miałeś kiedykolwiek problemy ze zdrowiem na skutek picia alkoholu?
Jedna twierdząca odpowiedź jest ostrzeżeniem, że jesteś na drodze do uzależnienia.
Dwie twierdzące odpowiedzi świadczą o dużym prawdopodobieństwie uzależnienia.
Trzy lub więcej odpowiedzi twierdzących przemawiają definitywnie za uzależnieniem
i w takim przypadku nie możesz już nigdy wrócić do bezpiecznego picia alkoholu w żadnej postaci (piwo, wino, wódka) i w żadnej ilości. Musisz podjąć leczenie. Sam nie dasz rady.
SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE
(Mellibruda Jerzy, "Alkohol i życie codzienne", W-wa 2001)
Gdy ktoś pije pomimo szkód spowodowanych przez picie.
Gdy ktoś wypija jednorazowo większe ilości płynów zawierających powyżej 100 gramów czystego alkoholu (5 piw, litr wina, ćwiartka wódki).
Gdy ktoś codziennie wypija więcej niż 20 gramów czystego alkoholu (2 piwa, 2 lampki wina lub 50 gramów wódki) lub gdy zaczyna dzień od picia alkoholu.
Gdy ktoś "klinuje", czyli używa alkoholu do usuwania przykrych skutków poprzedniego picia, a więc sięga po alkohol z samego rana po intensywnym piciu wieczorem.
Gdy ktoś pije alkohol w samotności oraz w sytuacjach, gdy odczuwa zmęczenie, dolegliwości fizyczne, smutek i cierpienie.
Gdy ktoś zaniedbuje obowiązki z powodu picia alkoholu.
Gdy ktoś ma trudności w przypominaniu sobie co się działo poprzedniego dnia w sytuacjach związanych z piciem.
Gdy ktoś uśmierza alkoholem poczucie winy i wyrzuty sumienia z powodu czynów popełnionych pod wpływem alkoholu.
Gdy ktoś kieruje samochodem (lub innym pojazdem) pod wpływem alkoholu.
Gdy ktoś reaguje napięciem i rozdrażnieniem w sytuacjach utrudniających kontakt
z alkoholem lub wobec postulatów ograniczenia picia zaprzecza, ze ma problemy
z alkoholem.
Gdy ktoś dostaje od innych ludzi sygnały sugerujące konieczność ograniczenia picia alkoholu.
Jeśli w ciągu ostatniego pół roku zaistniały dwie sytuacje z powyżej wymienionych, istnieje poważne zagrożenie rozwijania się choroby uzależnienia od alkoholu
*******************************************************************************
Piotr Domański, terapeuta uzależnień, proponuje następującą definicję uzależnienia
i trzystopniowy proces powrotu do zdrowia:
JEŚLI WIELOKROTNIE MIAŁEŚ POWAŻNE PROBLEMY W WAŻNYCH SFERACH ŻYCIA (ZDROWIE, PRACA, RODZINA, KONTAKTY Z OTOCZENIEM, KONFLIKTY
Z PRAWEM) Z POWODU PICIA ALKOHOLU I MIMO TO DALEJ
SIĘGASZ PO ALKOHOL – JESTEŚ UZALEŻNIONY.
Jeśli jesteś uzależniony, możesz wrócić do zdrowia (ale nie do kontrolowanego picia alkoholu!),
do satysfakcjonującego życia rodzinnego, społecznego i zawodowego, spełniając trzy proste warunki:
- uznać się za osobę uzależnioną
- chcieć przestać pić
- podjąć leczenie
Doświadczenia milionów ludzi uzależnionych, terapeutów, psychologów i lekarzy potwierdzają prawdę tych słów. Zawalcz i Ty o swoje życie, o swoje zdrowie, o swoją rodzinę, o swoje szczęście!
Dzisiaj może być pierwszym dniem całej reszty Twojego życia!